All methods perfect of producing mushrooms
دوستان زیادی در مورد هزینه تجهیزات و قیمت آنها و سرمایه شروع به کار سوالاتی پرسیده اند که بهتر دیدم یک مطلب را به این بخش اختصاص دهم.

نکته: قیمت ها بر اساس تاریخ کنونی(تیرماه 92) می باشد و تجهیزات مورد نیاز بر اساس مبنای یک سالن با ده تن ظرفیت کمپوست در نظر گرفته شده است. (سالن استاندارد)

ابعاد سالن مورد نیاز عبارتست از:
طول سالن: 11متر، عرض سالن: 6 متر، مساحت سالن تولید: 66متر، ارتفاع: 4متر
طول قفسه: 9.5متر، عرض طبقات: 160سانتی متر

مشخصات سالن پرورش قارچ:
ظرفیت: 600عدد کمپوست بلوک(10تن کمپوست)، دو ردیف قفسه بندی 5طبقه، فاصله بین طبقات: 70 سانتی متر، راهروی دستیابی: 3عدد(یک راهروی میانی و دو راهرو در کناره ها)، عرض راهروی میانی:120سانتی متر، عرض راهرو های کناری: 80سانتی متر

تجهیزات مورد نیاز:
2دستگاه کولر آبی 7500 برای هوادهی راهروهای کناری، یک دستگاه رطوبت ساز پروانه ای 16000 برای راهروی میانی، یک عدد هیتر گازی یا گازوئیلی برای فصول سرد، مخزن 200لیتری و پمپ آب، تایمر، سنسور دما، دماسنج و رطوبت سنج

نکته: کلیه تجهیزات در اتاقی مجاور سالن تولید به نام سالن تاسیسات نصب میشوند و هوا و رطوبت مورد نیاز را به سالن تولید میفرستند.
توجه: برای این تک سالن نیاز چندانی به دیگ بخار وجود ندارد و میتوان با نصب المنت برقی در منبع آب رطوبت ساز در زمستان از دستگاه استفاده کرد. همچنین در صورت تهیه اسپیلت و نصب آن در سالن تاسیسات می توانید استفاده بیشتری در طول سال از سالن ببرید.

قیمت تجهیزات ومواد اولیه بدون احتساب هزینه ساخت سالن تولید قارچ:
قفسه بندی سالن با قوطی آهنی 4*4 : در حدود 6000000تومان، کولر آبی: هرعدد 800000تومان، دستگاه رطوبت ساز: 600تا 700 هزار تومان، هیتر گازی: حدود 2000000تومان، وسایل و تجهیزات کنترلی: حدود 200000 تومان، منبع و پمپ آب: 200000تومان، دیگر ابزار و وسایل مورد نیاز: 300000تومان
قیمت هر کیلو کمپوست: حدود 500 تومان، هرمتر مربع خاک پوششی پاستوریزه: حدود 130000تومان
هزینه کل تجهیزات: 11000000تومان
هزینه کمپوست و خاک پوششی (10تن کمپوست به اضافه 5متر خاک پوششی): 5650000تومان
(بدون هزینه حمل و نقل)


نمای کلی یک کارخانه مجهز تولید قارچ دکمه ای در هلند

برچسب‌ها: هزینه ساخت سالن پرورش قارچ, قیمت تجهیزات تولید قارچ, قیمت کمپوست و خاک پوششی, ابعاد و مشخصات سالن تولید قارچ
+      مهندس زارعی  | 

 

با ورود کمپوست به سالن دوره پرورش قارچ آغاز میشود طول این دوره در بین تولید کنندگان مختلف متفاوت است و از ۵۰ تا ۷۰ روز به طول می انجامد.

قبل از ورود کمپوست به سالن باید اقداماتی انجام دهید از جمله شستشو ضدعفونی سالن که در سایت نحوه کامل آن توضیح داده شده است همچنین تمام تجهیزات لازم را از قبل باید آماده کنید تا در هنگام ورود کمپوستها مشکلی نداشته باشید.

نکته مهم: دمای سالن را از قبل به 26 درجه برسانید تا از همان لحظه قرار دادن کمپوستها فعالیتشان آغاز شود.

کاشت قارچ بر اساس شکل کمپوست به انواع کشت بستری, بلوکی و گلدونی تقسیم میشود.

دقت کنید اگر کمپوست را خریداری کردید باید بعد از رسیدن کمپوست آن را مستقیما از داخل کامیون به سالن انتقال داده وروی قفسه ها قرار دهید در سالنهای مجهز برای قرار گیری کمپوست در سالن پرورش از نوار نقاله استفاده میشود این ریلها کمپوست را مستقیما از تونل پاستوریزه خارج و بعد از بذر زنی به سالن انتقال میدهند.


ادامه مطلب
+      مهندس زارعی  | 

 

این مرحله از لحظه قرار دادن کمپوست در سالن آغاز شده و تا روز دوازدهم که خاکدهی را انجام میدهید به طول می انجامد. در این مرحله کاری که باید انجام شود نگه داشتن دمای داخلی کمپوست بین 26 تا 28 درجه است به این صورت که یک دماسنج میله ای (ترجیحا جیوه ای) که از قبل از دقیق بودن آن مطمئن شدهاید را به مرکز کمپوست فرو میکنیم و هرروز دمای آن را چک میکنیم دقت داشته باشید هرگز دمای داخل کمپوست از 30 درجه بالاتر نرود در غیر این صورت میسیلیوم ها از بین خواهند رفت!

در این مرحله به رطوبت سالن و تهویه هوای آن نیاز نیست با فعالیت کمپوست و رشد میسلیوم در آن باعث ایجاد حرارت و گاز کربنیک میشود این گاز کربنیک در این مرحله برای رشد میسیلیوم ها ضزوزی است و بنابر این نباید هوا ی سالن را خارج کرد اما در صورت بالا رفتن دمای کمپوست ناگزیر به انجام این کار هستیم و برای پایین آوردن دما باید تهویه انجام گیرد بهتر است تهویه به صورت سیرکوله باشد یعنی هوای خود سالن را بعد سرد کردن توسط هواسازهای ایرواشر دار مجدادا به سالن وارد نمایید.

دقت داشته باشید در هیچیک از مراحل پرورش قارچ به نور نیازی نیست خصوصا در این مرحله سالن باید کاملا تاریک باشد

نکته مهم: اوج فعالیت کمپوست در روزهای پنجم تا دهم میباشد که دمای آن به شدت بالا میرود هرچقدر بلوکهای کمپوست سنگین تر باشند و ارتفاع بیشتری داشته باشند همچنین اگر از بذر بیشتری در آنها استفاده شده باشد دمای داخلی آنها بالاتر میرود!

در بعضی سالن ها کمپوست ها در مکان دیگری به نام اتاق ست بک روم(Set Back Room) این دوره را می گذرانند و در روز دوازدهم برای خاکدهی به سالن اصلی منتقل میشوند اینکار برای استفاده حداکثری از سالنهای تولید و تقلیل مدت زمان پروسه تولید از 60 روز به 45 روزانجام میگیرد.

+      مهندس زارعی  | 

 

در دوازدهمین روز از قرار دادن کمپوستها به مرحله خاکدهی میرسیم در این زمان باید حدود 70 درصد سطح کمپوست سفید شده باشد و قطره های آب تشکیل شده در زیر نایلون کمپوست به رنگ طلایی درآمده باشد.

مقدار خاک مورد نیاز بستگی به سطح بستر شما دارد به طور مثال به ازای هر 110 عدد کمپوست بلوک یا به ازای هر 2تن کمپوست یک متر مکعب خاک پوششی مورد نیاز است.

خاکدهی را باید به نحوی انجام دهیم که حدود 4 سانتیمتر روی کمپوست را بپوشاند.

بعد از خاکدهی سطح روی کمپوست را با روزنامه پوشانده و در شبانه روز ۲ تا ۳ بار روزنامه ها را خیس کنید مراقب باشید روزنامه ها خشک نشوند البته سعی کنید بیش از حد آب را روی روزنامه نگیرید تا آب به کمپوست نفوذ نکند در این مرحله هم رطوبت مورد نیاز کمپوست از طریق روزنامه ها تامین شده و نیازی به رطوبت دهی سالن نمی باشد دمای کمپوست هم باید مثل مرحله قبل تنظیم شود باید مواظب بود دمای داخل کمپوست از 28 درجه بیشتر و از ۲۳کمتر نشود.

برای توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمایید...

کمپوست بلوک آماده خاکدهی



ادامه مطلب
+      مهندس زارعی  | 

 

انواع رافلینگ:

1. سطحی: بدین صورت که با نوک انگشتان سطح بستر را خراش میدهیم به گونه ای که یک تا دو سانتیمتر از خاک جابه جا شود و سطح آن یکنواخت گردد.(در روز پنجم یا ششم از زمان خاکدهی که ۶۰تا۷۰ درصد سطح بستر سفید شده است)

2. عمیق: کل سطح  خاک  روی قالب کموست را بر میگردانیم. رافلینگ عمیق باعث  میشود مقداری از انرژی کمپوست کاهش یابد.( در روز سوم یا چهارم از زمان خاکدهی انجام شود)

نکنته مهم: درهنگام رافلینگ زیاد با خاک بازی نکنید زیرا باعث ضعیف شدن میسیلیوم میشود. دقت کنید در هنگام رافلینگ سطح خاک را نیز یکنواخت کنید بدین صورت که  مقداری از خاک را از جاهایی که قطور تر است و سفید نشده برداشته و روی میسیلیوم هایی که در قسمت کم قطر تر خاک بوجود آمده اند بریزید.

مزیت های رافلینگ: انجام رافلینگ از رشد توده ای و فشرده قارچ ها در یک مکان جلوگیری میکند باعث توپر شدن و سنگین تر شدن قارچ ها میشود باعث یکنواختی سطح بستر میشود اما معایبی هم دارد که از آن جمله میتوان به هدر دادن مقداری از انرژی کمپوست و تاخیر در زمان شوک دهی اشاره کرد به همین دلیل بعضی از تولید کنندگان رافلینگ را انجام نمیدهند و به جای آن عملی جایگزین را انجام میدهند که در بخش نکات کلیدی پرورش قارچ توضیح داده شده است با این کار معایب حاصل از رافلینگ به صفر میرسد. اما در کل انجام رافلینگ برای تازه کاران گزینه مناسبی است.

بعد از رافلینگ سطح بستر را آبیاری کرده به گونه ای که آب وارد کمپوست نشود سپس مجددا روزنامه هارا پهن و رطوبت آن را حفظ کنید.دمای کمپوست رانیز همانند قبل تا رسیدن به مرحله شوک دهی روی 26تا 28 درجه تنظیم نمایید.


رشد یکنواخت قارچ در سطح بستر

+      مهندس زارعی  | 

 

به فاصله ۷تا ۱۰روز از زمان خاکدهی یا به عبارتی در روز ۲۰ از ورود کمپوست ها به سالن وارد مرحله شوک دهی میشویم شوکدهی یعنی تحریک میسیلیوم های بوجود آمده بر روی کمپوست برای تغییر از رشد رویشی به زایشی. شوک دهی در زمانی انجام میشود که حدود 80 درصد سطح بستر سفید شده است.

از زمان شروع شوک دهی تا اولین برداشت در حدود 10 الی 12 روز طول میکشد. در این مدت میسلیوم های روی سطح بستر ابتدا در نتیجه کاهش دما جمع شده و تشکیل گره میدهند که در بین قارچ کاران فرانسوی لامارکو معروف است این گره ها به سرسنجاقی (مرحله ته سنجاق شدن یا پین هد Pin Head )و سپس به پین تبدیل میشوند با کمی بزرگتر شدن پین ها شبیه به دکمه میشوند که نام قارچ دکمه ای برگرفته ار همین حالت است که این مرحله استراحتی بوده و ممکن است قارچ در این مرحله برای 4 تا 6 روز هیچ رشدی نداشته باشد پس از آن رشد سریع کلاهک آغاز می شود. سپس در اصطلاح نخودی و بعد فندقی و در آخر به قارچ آماده برداشت تبدیل میشوند.

برای انجام عمل شوک دمایی مراحل زیر را انجام می دهیم:

ابتدا روزنامه ها را جمع آوری کرده و همزمان عمل تهویه سالن را انجام میدهیم سپس در همان روز اقدام به آبیاری سطح بستر کنید ویا می توانید آبیاری را در یک تا دوروز بعد هم انجام دهید در اینجا آبیاری سنگین مد نظر ما است ولی دقت نمایید آبیاری به قدری نباشد که آب به کمپوست نفوذ کند.سپس باید رطوبت سالن را در حدود 85تا ۹۵ درصد تنظیم کنید

در هنگام هوادهی سالن ها اگر هوای کافی وارد سالن شود مقدار گاز کربنیک موجود در سالن کاهش یافته و تمامی اندام های باردهی قارچ به طور یکواخت رشد می نماید و مقدار محصول افزایش می یابد. برعکس اگر هوادهی به صورت ناقص انجام شود رشد قارچ به صورت یکنواخت نبوده و اندام های باردهی در مراحل رشدی مختلف روی سطح بستر مشاهده می شود.

نکته مهم: برای انجام شوک دمایی صحیح باید دمای سالن  کم کم و ظرف دوروز پایین آورده شود. دمای گمپوست بایستی به حداقل 15 و حداکثر 18 درجه رسانده شود سپس دوروز در این دما نگه میداریم و در روز چهارم از شروع شوک دهی دما را به 19 درجه میرسانیم.

اگر دمای سالن به یکباره پایین آورده شود باعث میشود پین زیادی در فلش یک ظاهر شود که این امر باعث افت ناگهانی انرژی کمپوست شده و علاو بر این مشکلاتی در برداشت و فروش قارچ بوجود می آورد.

نکته مهم تر:  در زمان تشکیل سرسنجاقی ها و پین ها نباید آبیاری کرد زیرا باعث ازبین رفتن آنها میشود!  پس به هیچ وجه تا زمان رسیدن قارچها به اندازه نخود نباید آبیاری انجام شود رطوبت سالن باید حفظ شود که سطح بستر خشک نشود بعد از آن میتوانیم آبیاری را  انجام دهیم.

+      مهندس زارعی  | 

 

برداشت قارچ در سه مرحله انجام ميگيرد که به هر مرحله يک فلش ميگويند هر فلش بين ۴ تا ۶ روز طول ميکشد که در اين مدت هر روز برداشت قارچ خواهيم داشت بعد از آن دوروز طول ميکشد تا قارچهاي فلش بعدي ظاهر شوند.( اوج برداشت هرفلش در روز دوم و سوم شروع فلش میباشد) پس در کل برداشت محصول درحدود 21تا 25 روز به طول مي انجامد بعضي از توليد کنندگان يک فلش ديگر هم کمپوست را در سالن نگه ميدارن که به صرفه نبوده و با عث بروز آلودگي ها ميشود بعضي ديگر هم حتي بعد از پايان فلش دو سالن را تخليه ميکنند. اما بهترين و شايعترين روش برداشت محصول در سه فلش مي باشد.

- براي كنترل آفات بيماري ها ي قارچ سم پاشي فضاي سالن بعد از چيـن اول و قبل از ظهور سرسنجاقي هاي قارچ  چين دوم(به اضطلاح بعد از فلش اول که ۷روز طول میکشد) بايد انجام شود و از سموم با دوره ماندگاري كم بايد استفاده كرد. در ضمن حدالامكان سم پاشي روي بستر كشت قارچ  و ميوه ها ي قارچ نبايد انجام شود.

نکته: چنانچه آلودگی در سطح بستر مشاهده نکردید(مثل کپک سبز زیتونی) نیازی به سمپاشی نیست.چنانچه از کمپوست استاندارد و خاک پوششی پاستوریزه استفاده نمایید و شرایط بهداشتی را در سالن رعایت کنید هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.

نکته مهم: قارچ ها برخلاف دیگر گیاهان اکسیژن مصرف میکنند و دی اکسید کربن پس میدهند در زمانی که سطح بستر پوشیده از قارچ است نیاز شدیدی به اکسیژن دارند لذا باید تهویه هوای سالن با هوای تازه بدون وقفه انجام شود در غیر اینصورت ساقه های قارچ بلند شده و کلاهک آن باز میشود هرچه تهویه بیشتر انجام شود رطوبت سالن کاهش می یابد که بایستی جبران شود.

هرچه رطوبت بالاتر باشد قارچهایسفیدتر، سنگین تر و با کیفیت تری خواهید داشت. رطوبت پایین در سالن پرورش باعث میشود سطح قارچ ترک برداشته و قارچ بسیار سبک میشود. اگر رطوبت بستر كشت قارچ سالن كمتر از حد مجاز باشد علاوه بر خطر خشكي بستر، اغلب ريسه هاي قارچ غيربارور شده و ميوه هاي قارچ كوچك مي مانند، در حاليكه لبه هاي كلاهك باز شده و اسپور زيادي توليد مي كنند. همچنین خشک بودن سطح بستر باعث زرد شدن پین ها و عدم رشد آنها میشود. اما افزایش بیش از 90 درصد رطوبت نیز مشکلاتی را بوجود می آورد و با عث شیوع بیماری ها میشود این اتفاق اگر با افزایش دما همراه باشد شدید تر هم میشود. افزايش دما باعث بلند شدن بيش از اندازه ساقه هاي قارچ مي شود و همچنين به دليل بالا بودن شدت تنفس قارچ ، Co2 بيشتري در محيط توليد و انباشته مي شود.

هنگامی که قطر کلاهک قارچ به 5 تا ۸ سانتیمتر رسید قارچ آماده برداشت است البته اگر در قسمتی قارچ به صورت توده ای رشد کرده بود باید همه قارچ های توده را هرچند ریز باشد جمع آوری کرد درغیر اینصورت باعث باز شدن و بی کیفیت شدن کلاهک آنها میشود.

برای برداشت قارچ با یک دست کلاهک آن را بین دو انگشت گرفته کمی به پایین فشار داده و نیم دور بچرخانید آنگاه فارچ از بستر جدا میشود سپس ته آن را با یک چاقوی تیز که دردست دیگرتان قرار دارد بریده ودر سبدی بیندازید قارچ را نیز در سبد دیگر قرار دهید بهتر است قلم مویی به انتهای چاقو بچسیانید که اگر روی سطح قارچ کثیف بود بوسیله آن قارچ را تمیز کنید.

اگر پس از چیدن قارچ مقداری از ساقه آن روی سطح بستر باقی ماند در اولین فرصت باید آن را جمع آوری کنید درغیر اینصورت باعث بوجود آمدن بیماری کپک سبز و کپک تارعنکبوتی میشود. چاله هاي ايجاد شده در سطح بستر نيز دوباره با خاک پوششي استريل پر مي شود.

پس از هربار برداشت متناسب با میزان برداشت سطح بستر بایستی آبیاری شود این مقدار به ازای هر کیلو برداشت یک لیتر میباشد البته با توجه به رطوبت سالن شما این مقدار میتوان کمتر یا بیشتر شود آبیاری را تا زمان ظهور پین های فلش دو انجام میدهیم وبعد از آن تا بزرگ شدن پین ها نباید آبیاری شود. آبیاری به توسط آبپاشی که مانند دوش حمام آبرا خارج میکند و به سر شیلنگ وصل میشود انجام میشود دقت داشته باشید هیچگاه آب را با فشار مستقیا روی سطح بستر نگیرید بلکه مورب و ملایم آبپاشی نمایید. در قسمتهایی که قارچ به صورت توده ای بوجود آمده است بیشتر مکث کنید. دقت کنید تا 5ساعت قبل از برداشت آبیاری انجام ندهید زیرا این عمل باعث پخش ذرات خاک بستر بر روی کلاهک قارچ و کثیف شدن آن می شود. بهتر است دوساعت قبل از برداشت رطوبت سالن را کاهش دهید تا ماندگاری قارچهای برداشت شده افزایش یابد.

بعد از برداشت بهتر است قارچ هارا به مدت دو ساعت  در سردخانه و در دمای 3درجه سانتیگراد نگهداری کنید این کار باعث میشود رشد قارچ ها دیگر کاملا متوقف شده و ماندگار آن افزایش یابد.

*( میزان محصول با کیفیت کمپوست کیفیت خاک پوششی و نحوه مدیریت سالن های تولید پرورش قارچ رابطه مستقیم دارد.)

+      مهندس زارعی  | 

 

بعد از چیدن همه قارچها نوبت به بسته بندی آن میرسد برای بسته بندی قارچ خوراکی شما باید مجوز آن را داشته باشید و یا از شرکت های دیگری که مجوز دارن لیبل آنها را خریداری کنید و با نام آن شرکت وبه صورت توافقی محصولات خود را عرضه کنید. میتوانید قارچ را به صورت فله ای نیز عرضه نمایید ولی اگر به فکر سود بیشتر هستید پیشنهاد میشود محصولات خود را بسته بندی کنید.

قارچها را میتوانید در ظروف مخصوص بسته بندی قارچ در بسته های200 و 400 و 700 گرمی و یک کیلویی بسته بندی کنید. قارچ فله ای هم در کیسه های ۵کیلوگرمی به فروش میرسد.

قارچ محصول فوق العاده ظریف و حساسی است و پس از برداشت به تدریج کیفیت خود را از دست می دهد لذا برداشت، جابه جایی و نگه داری محصول باید با کمال دقت و مراقبت اجرا شود. وارد شدن هرگونه فشار و ضربه به قارچ باعث قهوه ای شدن کلاهک شده و بازارپسندی آن را به شدت کاهش می دهد.

به منظور حفظ کیفیت محصول رعایت نکات ذیل در هنگام برداشت محصول و پس از آن توصیه می شود:

1- در هنگام چیدن قارچ باید توجه داشت که به کلاهک فشار بیش از حد وارد نشود و از تماس بیش از حدّ دست با آن نیز خودداری شود.

2- بهتر است قارچها در هنگام برداشت مستقیماً در ظروف بسته بندی قرار گیرد و از تجمع محصول به صورت توده خودداری شود زیرا این عمل باعث وارد شدن فشار به لایه های زیرین محصول و صدمه دیدن یا قهوه ای شدن آن خواهد شد.

در ایران بیشتر قارچ به صورت تازه مصرف و مقدار کمی نیز به صورت کنسرو نگه داری و به بازار عرضه میشود. دیگر فرآورده های قارچ عبارتند از ترشی قارچ بلنچ قارچ و پودر قارچ که از خشک کردن قارچ بدست می آید. قارچ تازه بیش از 48 ساعت در حرارت 20 درجه سانتیگراد قابل نگه داری نیست(چون بیش از 70 درصد وزن قارچ را آب تشکیل داده است). اما می توان آن را به مدت 1 هفته در حرارت 4 درجه سانتیگراد نگه داری کرد. نگه داری قارچ در درجه حرارت بالا موجب خشک شدن، قهوه ای شدن، چرمی شدن بافت، باز شدن کلاهک و طویل شدن ساقه قارچ و در نهایت آلودگی با باکتری می شود، در این صورت بوی زننده از قارچ استشمام می شود. به منظور کاهش آثار حرارت و کمک به نگه داری قارچ معمولاً آنها را در بسته های پلاستیکی مخصوص بسته بندی کرده و سطح بسته توسط یک لایه پلی اتیلن (سلیفون) پوشیده می شود.

قارچ ها را باید قبل از بسته بندی به دو دسته تقسم کنید قارچ های درجه یک و درجه دو. سپس هرکدام را در بسته های جداگانه قرار داده و به بازار عرضه کنید. قارچهای بسیار درشت قابلیت بسته بندی شدن ندارند و باید آنها را همراه با قارچهای درجه 3 به صورت فله ای عرضه کنید.

روش درجه بندی قارچها در ادامه مطلب توضیح داده شده است.


ادامه مطلب
+      مهندس زارعی  | 

 

نکته مهم: میزان برداشت محصول رابطه مستقیمی با کنترل افات دارد.

از اینروباید در پیشگیری از آلودگی اهتمام کامل نمود.

مبارزه با آفات درمان ندارد و صرفا جهت پيشگيري وکنترل آنها مورد استفاده قرار مي گيرند.

عمده ترین بیماری های رایج در سالن های پرورش قارچ دکمه ای عبارتند از:

1-کپک سبز (تریکو درما):  این بیماری در اثر استفاده از خاک غیر استریل یا کمپوست آلوده و رعایت نکردن اصول بهداشتی در سالن بوجود می آید. باقی ماندن فرمالین در خاک از مرحله پاستوریزه کردن خاک نیز باعث بروز کپک سبز میشود این بیماری خطر زیادی را ندارد و قابل کنترل است البته اگر به موقع اقدام شود.

روش درمان: استفاده از قارچ کش کاربندازیم(100 گرم در 100 لیتر آب) واسپری کردن روی خاک و در فضای سالن بعد از پایان فلش اول و استفاده از نمک روی مکان های آلوده.

2- بیماری حباب تر یا مایکوگن: این بیماری براثر استفاده از خاک و کمپوست آلوده بوجود  می آید می توان گفت مایکوگن خطرناک ترین بیماری قارچی است که می تواند ظرف چند روز کل محصول را از بین ببرد. اسپور های این بیماری تا مدتها در سالن باقی می مانند و اگر سالن را به طور صحیح و اصولی ضدعفونی نکنید با شروع دوره بعدی پرورش حتی در صورت استفاده از کمپوست و خاک عاری از بیماری بازهم سالن مبتلا به این بیماری خواهد شد!

برای مقابله پیشگیری از بروز مایکوگن از سم اسپورگون استفاده میشود.

4- بیماری لکه قهوه ای باکتریایی: این بیماری بر اثر رطوبت بالای سالن و باقی ماندن رطوبت بر روی کلاهک قارچ بوجود می آید علایم این بیماری عبارتست از ظهور لکه های قهوه ای روی کلاهک که به تدریج بررگتر و بیشتر شده و همه سطح کلاهک را قهوای و بافت آن را پرزی میکنند.

می توانید روش های پیشگیری و مقابله با مایکوگن و لکه قهو های باکتریایی را در خودآموز کشف و مقابله با بیماریهای قارچ دکمه ای مطالعه فرمایید.

3- بیماری حباب خشک یا جوش خشکی یا ورتسلیوم: این بیماری نیز همانند مایکوگن بسیار خطرناک بوده و باعث ازبین رفتن قارچ میشود راه مقابله با آن هم تقریبا مانند مقابله با حباب تر است علایم این بیماری بروز لکه های قهو ای عمیق تا عمق قارچ که به تدریج باعث پوسیدگی و  بین رفتن قارچ میشود.

علائم این بیماری در ابتدای شروع بیماری شبیه به علائم بیماری تریکو درمایی می باشد و ممکن است با آن اشتباه گرفته شود.




ادامه مطلب
+      مهندس زارعی  | 

 

سالن های تولید قارچ باید در طی دورۀ کاشت ـ داشت و برداشت فاقد هر گونه آلودگی بوده و رعایت اصول بهداشتی و نظافت سالن ها تا حد زیادی در سلامت محصول تأثیر داشته لیکن تولید کنندگان چه قبل از آغاز به کار در سالن های تولید و چه در حین اجرای دورۀ پرورش قارچ از روش های متفاوتی در حفظ بهداشت محیط استفاده مینماید. آموزش کارکنان ـ رعایت اصول بهداشتی ـ اجرای برنامه های بهداشتی در احداث واحد های تولیدی و نیز بکار¬گیری موانع فیزیکی از جمله روش هایی در مبارزه آفات و بیماری هاست اما آنچه که بعنوان یک اصل کلی در مقابله با آفات و بیماری ها درنظر گرفته می شود و پیشگیری و نه مبارزه است که با کسب دانش لازم مقابله و پیشگیری کار سختی نخواهد بود در هر صورت برای هر محصولی وجود آفات و بیماری ها اجتناب ناپذیر بوده اما در نظر داشتن این نکته ضروری است که توجه به مسئله آفات و بیماری های خاص سالن های تولید امنیت سرمایه گذاری را تأمین و بی تفاوتی نسبت به آن البته خساراتی را در بر خواهد داشت.

بعد از اتمام دوره پرورش باید کمپوستها را از خارج  وسالن را برای دوره بعدی آماده کرد. سالن پرورش قارچ دارای یک درب در انتهای خود میباشد که از آن برای تخلیه کمپوست و بار گیری به ماشین حمل آن استفاده میشود.

تخلیه به وسیله نوار نقاله

بعد از تخلیه سالن ضدعفونی و پاستوریزه نمودن آن برای پیشگیری از وقوع بیماری در دوره بعد اهمیت ویژه ای دارد. برای ضد عفونی سالن بهترین راه استفاده از بخار آب می باشد البته برای استریل کردن هرچه بهتر سالن راههای دیگری هم وجود دارد که شما می توانید نحوه وچگونگی انجام آن را در کتاب نکته های کلیدی پرورش قارچ(ارائه شده در همین سایت) مطالعه نمایید.

+      مهندس زارعی  | 

 

تاسیس سالن پرورش قارچ دکمه ای به دو صورت سنتی و صنعتی در ایران قابل راه اندازی و بهره برداری می باشد که همانطور از اسم دوروش پیداست بدیهی است در روش سنتی سرمایه گذار با بهره گیری از وسایل و ابزارالات سنتی سعی در پرورش قارچ می نماید که از خوبی های این روش می توان ارزان تر بودن و کاهش سرمایه گذاری ثابت مثال زد و در انتها نیز متعاقبا از مضرات این روش بازدهی پایین تر بودن نسبت به روش صنعتی است به طوری که در روش صنعتی شما با سرمایگذاری بیشتر تا ۱۰% می توانید به بازدهی سالن خود افزایش دهید.البته هر دو روش سود دهی قابل توجیه را دارا هستند .

نقشه اتاق تاسیس سالن پرورش قارچ باید بصورت کاملا کارشناسی و مهندسی کشیده و تهیه شود. سالنهای پرورش قارچ بایستی از هر لحاظ مسئله عایق بندی در آنها رعایت شود تا اتلاف انرژی در آنها به حدقل برسد در پرورش صنعتی از سالنهای دوجداره استفاده میکنند یا دیوار هار با موادی پوشش میدهند که عایق دما باشند.

اما به طور کلی پرورش قارچ رادر هر مکانی می توان انجام داد البته با شرایط خاص خودش. از سوله گرفته تا گلخانه ویا حتی منزل.

یک نمونه سالن صنعتی پرورش قارچ


سالن سنتی


قدم اول اول پیدا کردن مکان مناسب برای ساخت سالن است. مکان مورد نظر باید ویژگی هایی همچون نزدیکی به بازار فروش, دارای امتیاز آب, برق و ترجیحا گاز باشد.

قبل از ساخت سالن به ظرفیت آن و مقدار کمپوستی که میخواهید در آن قرار دهید توجه کنید سالن های قارچ با ظرفیت های 10" 15" 20 و 30 تن کمپوست یا حتی بیشتر ساخته میشوند اما من در اینجا پیشنهاد میکنم سالن خود را برای 15 تن کمپوست برنامه ریزی نمایید چون در سالن های خیلی بزرگ کنترل دما رطوبت و بیماریها به سختی انجام میگیرد در عوض میتوانید تعداد سالن هارا افزایش دهید. برای ظرفیت 15 تن کمپوست  سالنی با حدود ابعاد 5.5متر عرض, 12 متر طول و 4متر ارتفاع مورد نیاز است.

برای ساخت و راه اندازی یک سالن قارچ باید نکات زیر را رعایت نمایید:

دریچه های ورود و خروج : هیچ گونه دریچه و درز ورودی و خروجی نباید در سالن وجود داشته باشد ! و همچنین هیچ گونه نور و روشنایی نباید وارد سالن شود . تنها هوای ورودی نیز توسط کانال کشی از اتاق تاسیس وارد سالن می شود بنا براین هیچ هوایی به صورت مستقیم و یا حتی توسط کولر یا هواساز به سالن وارد نمی شود! در سالن قارچ یک دریچه خروجی به نام اگزوز وجود دارد که در عرض سالن در پایین دیوار در وسط عرض به فاصله یک متر از کف قرار می گیرد.

در انتهای هر سالن در تخلیه برای خارج کردن کمپوستهای مصرف شده باید تعبیه شود این در مستقیما به محوطه باز میشود. همجنین میتوانید برای خروج کمپوستها از ریلهای Bring out استفاده کنید. همانطور که در شکل مشاهده میکنید کمپوست به وسیله قلطک ها یه خارج از سالن هدایت شده و در آنجا انباشته میشود سپس توده کمپوست به وسیله لودر به کامیون حمل آنها بارگیری میشود.

مسئله بعدی لوله کشی تاسیسات سالن می باشد در هر سالن یک شیر آب باید تعبیه شود و خروجی آب کف سالن بایستی در نظز گرفته شود. به ازای هر سالن دو انشعاب بخار از دیگ بخار مورد نیاز است یکی که مستقیما به سالن وارد میشود برای ضدعفونی کردن سالن و تا قبل از مرحله رویشی قارچ برای گرم کردن و ایجاد رطوبت  در سالن از آن استفاده میشود و دیگری به هواساز وارد میشود که در زمان رشد رویشی قارچها گرما و رطوبت را به همراه هوای تازه به سالن وارد میکند.

هوای تولید شده توسط هواساز نیز به وسیله کانالهای پلاستیکی که تا انتهای سالن کشیده شده اند و به سقف متصل شده اند به سالن وارد میشود. در قسمت زیرین این کانالها بایستی سوراخهای به قطر 5 تا 10 سانتیمتر و به فواصل 20تا 40 سانتیمتر به گونه ای که باد مستقیما به سطح کمپوست نوزد ایجاد کنید. بهتر است به ازای هر راهرو یک کانال هوا داشته باشیم.

در تصویر زیر کانال های هوا که به سقف متصل شده اند مشخصند:

همانطور که می بینید در این سالن از قفسه بندی استفاده نشده است و کمپوست روی یک سطح قرار گرفته است. اما برای استفاده حداکثری از فضای سالن بهتر است آن را قفسه بندی کنیم قفسه ها از جنس های مختلفی ساخته میشوند مانند قفسه های چوبی که امکان آلودگی در آنها بیشتر است, قفسه های آهنی که به سرعت دچار زنگ زدگی میشود, قفسه بندی با نبشی گالوانیزه و قفسه بندی با لوله های گالوانیزه که زنگ نمیزند و مناسب تر است اما قیمت آنها در مقایسه با قفسه های آهنی بیشتر است. امروزه در سالنهی مدرن از قفسه های آلومینیومی استفاده میشود که  قیمت تمام شده آنها بسیار زیاد است.

جهت ارزانتر شدن قفسه بندی سالن خود نیز می توانید از طناب ضخیم و یا مفتول فلزی یا تسمه های پلاستیکی به صورت تارو پود جهت پر کردن سطح زیرین قفسه ها استفاده نمایید باید این کار را به دقت و محکم انجام دهید تا از شکم انداختن سطح جلوگیری شود.

سالن قارچ در 4تا 7 طبقه قفسه بندی میشود اما بهترین نوع قفسه بندی در 5 طبقه است. بین هر طبقه با طبقه بالایی بایستی 65 تا 70 سانتیمتر فاصله باشد. فاصله اولین طبقه از کف 15 سانتیمتر و آخرین طبقه از سقف یک متر در نظر گرفته میشود.

در یک سالن با عرض 5.5 متر فاصله هر قفسه از دیوار را 75 سانتیمتر و فاصله بین قفسه ها(عرض راهروی میانی) را یک متر در نظر میگیریم. عرض هر قفسه را 1.5 متر در نظر گرفته و طول آن نیز بنا به طول و ظرفیت سالن ساخته میشود.

بهتر است به ازای هر سالن یک اتاق تاسیس جداگانه تعبیه شود که هواساز رطوبت ساز و هیتر در آن قرار میگیرند اما روش معمول تر اینست که سالتهایی که پهلو به پهلوی هم قرار دارند دارای یک کرویدور مشترک برای نصب تاسیسات می باشند که این کریدور در بالای راهروی خروجی سالن قرار دارد.

دیگر امکاناتی که برای طراحی یک مجموعه پرورش قارچ باید مدنظر قرار داد عبارتند از اتاقک مخصوص برای دیگ بخار, تونل پاستوریزاسیون خاک پوششی, اتاق آماده سازی خاک پوششی, سردخانه, اتاق بسته بندی قارچ, انباری و اتاق استراحت کارگران. همچنین اگر خود مایل به تولید کمپوست مورد نیازتان باشید باید امکانات موردنیاز آن از قبیل تونل پاستوریزاسیون کمپوست, پیست قالب زنی و استخر آب را در طراحی خود مد نظر قرار دهید.



ادامه مطلب
+      مهندس زارعی  | 

 

قبل از شروع به پرورش قارچ بایستی ابزار و تجهیزات مورد نیاز آن را آماده کرده و یا چک کنید تا از کارکرد صحیح آنها اطمینان حاصل نمایید. تجهیزات مورد نیاز برای هر سالن پرورش قارچ دکمه ای عبارتند از:

ا- هواساز: به ازای هرسالن پرورش قارچ به یک عدد هواساز نیاز می باشد که باتوجه به ظزفیت سالن نوع و قدرت هوادهی آنها تعیین میشود. هواساز جزو اصلی ترین تجهیزات در پرورش قارچ محسوب میشود. به وسیله آن عمل تهویه و هوادهی سالن انجام میگیرد. بسیاری از هواسازها دارای قابلیت سرد کنندگی گرمادهی و همچنین رطوبت زنی سالن نیز می باشند.

البته به جای هواساز از کولر های آبی نیز میتوان برای سالن های متوسط و کوچک استفاده کرد بدین صورت که برای سالن های با ظرفیت زیر 10تن یک کولر 7500 و ظرفیت ۱۰تا 15تن دوعدد کولر 7500 مورد نیز است اما برای سالن های با ظرفیت 15 تن کمپوست به بالا باید از هواسازهای پرقدرت استفاده نمود.


یک نوع هواساز کامل با کویل های گرمایی و سرمایی

دستگاه تهويه مركزي (هواساز) از بخشهاي اصلي فيلتر ، فن ، كويل هاي گرمايي و سرمايي ، رطوبت زن و تجهيزات كنترلي تشكيل مي شود . كويل هاي گرمايي معمولا با آب داغ ، بخار و برق عمل مي كنند . كويلهاي سرمايي با آب مبرد و يا مستقيما با يك ماده مبرد كار مي كنند . در حالت دوم كويل دستگاه هواساز اواپراتور يك سيستم تبريد مي باشد .  دستگاه هواساز معمولا با دو كانال ؛ رفت و برگشت هوا به داخل سالن و به وسيله يك كانال به هواي تازه خارج ارتباط دارد. سرعت عبور هوا از كويل حدد 500 فوت بر دقيقه است . فرآيند رطوبت زني به وسيله پاشش آب از افشانك ها (ایرواشر) يا شبكه بخار انجام میگیرد.


دستگاههاي هواساز كه از ورق گالوانيزه ساخته مي شوند ، با توجه به شرايط مكاني و موقعيت نصب ممكن است قائم و يا افقي ساخته شوند . دستگاه هواساز به صورت يك منطقه اي و يا چند منطقه اي طراحي و ساخته مي شوند . در نوع يك منطقه اي تمام بخش هاي یک سالن كه تحت پوشش آن است با شرايط يكنواخت دما و رطوبت هوادهي مي شود و در نوع چند منطقه اي به كمك دمپرهاي مخصوص امكان هوادهي با دما و رطوبت هاي مختلف به سالنهای متفاوت که در مراحل متفاوتی از تولید قرار دارند وجود دارد.

۲-دستگاه مه ساز یا رطوبت ساز: رطوبت دهی سالن های قارچ برحسب نوع واندازه شان به طرق مختلفی انجام میگیرد که  انواع روشهای ساختن رطوبت در سالن در بخش نکات کاربردی در این سایت آمده است اما به طور کلی بهترین و موثرترین راه استفاده از دستگاه رطوبت ساز پروانه ای می باشد (تصویر در ادامه مطلب). نحوه کار کرد آن به این صورت است که آب توسط یک پمپ به مرکز پروانه آن ریخته میشود این پروانه که با سرعت بالا میچرخد آب را به صورت پودر در آورده و در هوا پخش میکند رطوبت ساخته شده توسط این دستگاه از کیفیت بالایی برخوردار است که بعد از گذشت 10دقیقه مه تولیدی آن همه جای سالن را میگیرد.از دیگر قابلیت های این دستگاه امکان هوادهی آن است، بدین صورت که اگر در خارج سالن کشت قرار بگیرد میتواند همزمان رطوبت و هوای تازه را به سالن وارد نماید و عمل تهویه را نیز انجام دهد. نکات مهمی در استفاده از این دستگاه وجود دارد که در بخش نکات کلیدی در پرورش قارچ به طور کامل توضیح داده شده است.

از دیگر وسایل تولید رطوبت میتوان به مه سازهای الکترونیکی (اولتراسونیک), رطوبت ساز دیسکی ورطوبت ساز نازلی اشاره کرد. مه سازهای الکترونیکی از نظز مقدار مه تولیدی در سطح پایینی قرار دارند اما کیفیت مه تولیدی آنها بسیار بالاست. لذا فقط برای سالن های کوچک مناسب می باشند. قیمت این نوع مه ساز ها نیز  بیشتر از انواع دیگر میباشند.

۳-دیگ بخار: برای مرطوب سازی و گرمادهی تواما در سالن های پرورش وپاستوریزاسیون کمپوست و خاک پوششی قارچ از دیگ بخار استفاده میشود. این دیگ ها در ابعاد و انواع مختلفی ساخته میشوند سوخت مصرفی آنها نیز برحسب نیاز میتواند گاز یا گازوئیل باشد.(تصویر در ادامه مطلب).

دیگر ابزار و تجهیزات مورد نیاز جهت پرورش قارچ دکمه ای را در ادامه مطلب مشاهده نمایید.


ادامه مطلب
+      مهندس زارعی  | 

 

امروزه کارخانجات پرورش قارچ با فناوری روز دنیا ساخته میشوند میزان محصول و راندمان کاری درآنها نیز به مراتب بیشتر از سالنهای سنتی و نیمه صنعتی می باشد همچنین احتمال بروز آلودگی کمتر و کنترل راحت تری دارند.

در شیوه صنعتی پرورش قارچ امکان کنترل دما و رطوبت به صورت خودکار وجود دارد عمل تهویه برحسب نیاز به هوای تازه یا سیرکوله به صورت اتوماتیک انجام میشود روشن و خاموش شدن دستگاهها به صورت اتوماتیک و زمان بندی شده انجام میگیرد و حتی امکان کنترل آنها از راه دور نیز وجود دارد.

در زیر نحوه هوشمند سازی یک سالن پرورش قارچ را به اختصار توضیح میدهم:

کنترل دما و رطوبت : برای کنترل اتوماتیک دما ورطوبت نیاز به یک میکروکنترولر دارید. این میکروکنترلر توسط یک سنسور ذما وسنسور مخصوص رطوبت هوای داخل سالن را گرفته و با توجه به مقدار تنظیمی توسط شما آنرا پردازش میکند. سپس قطعه میکرو توسط رله با فرمان دادن به دستگاههای گرمایشی و سرمایشی دمای هوا را تنظیم و با روشن و خاموش کردن مه ساز یا ایرواشر رطوبت دلخواه شما را تامین میکند. درشکل زیر نمونه ای از این وسیله نشان داده شده است که قابلیت نمایش مقدار دما و رطوبت را نیز داراست.



کنترل هوادهی: در سالن های پرورش قارچ کنترل دستگاه تهویه به دوصورت انجام میشود:

1- کنترل با تایمر: در این روش باتوجه به نیاز سالن به هوای تازه تایمر را زمان بندی میکنیم تا باروشن و خاموش کردن هواساز یاکولر عمل تهیه  به طور یکنواخت انجام گیرد.

2-کنترل توسط سنسور دی اکسید کربن: سنسورهای دی اکسید کربن با توجه به مقدار گازکربنیک موجود در سالن پرورش قارچ که برحسبppm اندازه گیری میشود با فرمان دادن به دستگاه کنترل هواساز مقدار هوای تازه ورودی به سالن را تامین میکنند. چنانچه میزان دی اکسید کربن سالن در حد مطلوب باشد اما همچنان به هوادهی جهت کنترل دما و گردش هوا نیاز باشد نیز این سنسور ها با فرمان دادن به درییچه سیرکوله هواساز و بازوبست آن توسط دمپرهای مخصوص و ببستن دمپر خروجی هوای سالن مانع از اتلاف انرژی در سالن پرورش قارچ میشوند.



سنسور دی اکسید کربن که قابلیت نمایش دما را نیز دارد

کنترل از راه دور سالن پرورش قارچ:

یکی از شیوه های جدید کنترل سالن قارچ کنترل از راه دور آن می باشد. در این روش شما توسط موبایل خود و ارسال sms میتوانید از مقادیر دما و رطوبت سالن مطلع شده و دستگاههای برودتی و حرارتی و رطوبت ساز را روشن و خاموش نمایید.

در این شیوه جدید شما نیاز به نصب یک دستتگاه smsگیر و sms فرست درسالن خود دارید. با ارسال یک پیامک on یا off از هرکجا که باشید به این دستگاه که به تاسیسات سالن فرمان میدهد میتوانید دستگاه مورد نظر را خاموش و روشن نمایید. نمونه ای ا این دستگاه را در شکل زیر مشاهده می نمایید.

+      مهندس زارعی  | 

روش‌های نگهداری قارچ

برای نگهداری قارچ با تعداد و حجم بالا، روش‌های مختلفی وجود دارد. اگر می‌خواهید قارچ‌های تازه‌ای که خریداری کرده‌اید را برای مدت زمان طولانی نگهداری و حفظ کنید، تا هر زمان که خواستید از آنها استفاده کنید، می‌توانید یکی از روش‌های پیشنهادی ما را به کار بگیرید.

تفت دادن

برای این کار، ابتدا قارچ را هر اندازه و شکلی که دوست دارید خرد کنید و بعد در روغن زیتون یا روغن گردو و یا کره سرخ کنید. فقط قارچ‌ها را مقداری تفت بدهید و از پختن آنها به طور کامل پرهیز کنید. سپس بگذارید قارچ‌ها سرد شوند. داخل بشقاب یا ظرف شیشه‌ای بریزید. بعد از سرد شدن قارچ‌ها را به ظرف‌های کوچک‌تر مخصوص فریزر منتقل کنید. به هنگام‌استفاده قارچ‌ها را به همان شکل در سوپ بیندازید یا این که دوباره آنها را در روغن یا کره تفت دهید تا آماده‌ مصرف شوند. مزیت استفاده از این روش در این است که طعم قارچ به هنگام‌استفاده بسیار دلچسب است و بسیار راحت هم مورد مصرف قرار می‌گیرد. ولی در این روش هوای زیادی وارد ظرف فریزری می‌شود و هوا باعث می‌شود از کیفیت ماده‌ای که فریز می‌کنید، کاسته شود. برای جلوگیری از این مسئله به هنگام ریختن قارچ‌ها در ظرف کمی با قاشق به آنها فشار وارد کنید تا هوا از میان آنها خارج شود.

خشک کردن

یکی از قدیمی‌ترین و سنتی‌ترین روش‌ها برای نگهداری قارچ در مدت زمان طولانی، خشک کردن است. در این روش نیز تنوع زیادی وجود دارد. برخی آنها را با دستگاه خشک‌کن، خشک می‌کنند و برخی با استفاده از نور خورشید و برخی هم از فر استفاده می‌کنند. روش‌های مختلف نتایج متفاوتی نیز دارند. قارچ‌ها را بعد از شست‌وشو قطعه قطعه کنید و بعد آنها را روی توری چیده و در معرض نور خورشید یا این که داخل فر با دمای 100-150 درجه‌ فارنهایت بگذارید تا قارچ‌ها بیشتر رطوبت خود را از دست بدهند. سپس آنها را در کیسه و ظرف‌های کوچک بریزید. در یک حالت دیگر می‌توانید قارچ‌ها را به مدت 10 دقیقه در آب داغ یا آب گرم بریزید تا قارچ‌ها کمی باد کنند و گوشتالوتر شوند و بعد آن را به روش قبل خشک کنید و در ظرف‌های کوچک نگهداری کنید. با این روش قارچ‌ها هم راحت‌تر ذخیره و حفظ می‌شوند و هم راحت‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند، بدون آن که نیاز به تجهیزات خاص یا حتی فریزر باشد. اما با روش خشک کردن معمولاً قارچ‌ها بافت سفت‌تری پیدا می‌کنند. در اغلب مواقع قارچ‌هایی که خشک شده‌اند را نمی‌توان تفت داد. گاهی اوقات پس از خشک شدن، طعم قارچ‌ها کمی تغییر می‌کند. گاه عطر و بوی قارچ از بین می‌رود.

سفید کردن

قارچ‌هایی که شسته‌اید را از ظرف آب سرد درآورید و بعد داخل آبکش بریزید و کمی آبکش را تکان دهید. بعد قارچ‌ها را به مدت 1-2 دقیقه در ظرف حاوی آب جوش بریزید و بعد دوباره آنها را آبکشی کنید و دوباره داخل آب سرد بریزید. این فرآیند را چند بار تکرار کنید ولی از پخته شدن قارچ‌ها در آب جوش جلوگیری کنید. بعد از سرد شدن قارچ‌ها آنها را آبکشی کنید. به این ترتیب می‌توانید تعداد انبوهی از قارچ را طی مدت زمان کوتاه ضدعفونی کرده و تمام لکه‌ها و سیاهی‌های چسبیده روی سطح آنها را از بین ببرید. زیرا طی فرآیند سرد و گرم کردن یک لایه از پوست قارچ جدا می‌شود و لایه‌ سفیدتر آن پدیدار می‌شود. در ضمن قارچ‌ها به حالت نیم‌پز در می‌آیند. حالا قارچ‌ها را داخل ظرف‌های پلاستیکی فریزری بریزید و در فریزر قرار دهید. دقت کنید که ظرف‌ها را خیلی پر نکنید تا طی فرآیند یخ زدن از ظرف بیرون نزنند. هر بار که می‌خواهید سوپ درست کنید، محتویات یکی از ظرف‌ها را داخل سوپ بیندازید. به این ترتیب هر موقع از سال و هر وقت که بخواهید در سوپ خود می‌توانید قارچ بریزید و یا این که از آن در کنار سایر غذاها مثل استیک گوشت استفاده کنید. در روش سفید کردن قارچ با استفاده از روش سرد و گرم کردن و نیم‌پز کردن قارچ‌ها، عمل آنزیماتیک متوقف می‌شود و قارچ‌ها به حالت خمیری در نمی‌آیند.

چاشنی قارچ

یک نوع چاشنی خاص که می‌توان آن را در کنار گوشت دنده، همبرگر، گوشت کبابی و یا حتی ماهی میل کرد. در یک کاسه‌ بزرگ، 2کیلوگرم قارچ ریز خردکرده، 2عدد فلفل دلمه‌ای سبز خردکرده و 1عدد فلفل دلمه‌ای قرمز خردکرده را ترکیب کنید. 2قاشق‌ سوپ‌خوری نمک را نیز به آنها اضافه کنید. از یک ظرف که درست به اندازه‌ این مواد است، استفاده کنید و مواد را در آن بریزید. یک بشقاب به اندازه‌ دهانه‌ ظرف روی آن بگذارید و یک وسیله‌ سنگین را روی بشقاب بگذارید. مخلوط را یک شب در همان حالت نگه دارید. اکنون 1قاشق چای‌خوری دانه‌ فلفل سیاه و 1قاشق چای‌خوری دانه‌ خردل را در یک کیسه‌ پارچه‌ای نازک بریزید و در آن را با نخ محکم ببندید. حالا 1پیمانه شکر، 1پیمانه سرکه و کیسه‌ ادویه را در یک ظرف بریزید و بگذارید همگی با هم روی حرارت ملایم بجوشد. قارچ‌های مزه‌دار کرده را در صافی بریزید و با پشت قاشق آب اضافی آن را بگیرید و بعد آنها را داخل ظرف بریزید و بگذارید 15 دقیقه با سایر مواد پخته شود. با قاشق قارچ‌ها را در یک ظرف شیشه‌ای استریلیزه بریزید و بقیه‌ مواد را به آن اضافه کنید. ظرف را در یخچال نگهداری کنید. از این مقدار مواد 3پیمانه چاشنی به‌دست می‌آید.

پودر قارچ

قارچ را می‌توان آن قدر ریز خرد کرد که به صورت پودر درآید، البته این کار وقتی انجام می‌شود که آن را کاملاً خشک کرده باشید. هر نوع از قارچ‌ها طعم خاص خود را دارند و بسته به طعم و مزه‌ای که دارند در سس‌ها، سوپ‌ها، ماهی، گوشت و مرغ مورد استفاده قرار می‌گیرند. پودر قارچ را می‌توان 4-6 ماه نگهداری کرد. ٢کیلوگرم قارچ خردکرده را خشک کنید. وقتی که تکه‌های قارچ نزدیک به خشک شدن هستند آنها را به 2-3 دسته‌ جدا تقسیم کنید و در سینی فر بگذارید. فر را با دمای 300‌درجه‌ سانتیگراد گرم کنید و سینی را داخل فر بگذارید تا قارچ‌ها داخل فر کباب شده و به رنگ طلایی درآیند. بعد از آن که این تکه‌ها سرد شدند، مقداری از آنها را در دستگاه غذاساز بریزید و بگذارید به خوبی خرد شوند و به حالت پودر درآیند. این کار را در مورد قارچ‌های دیگر نیز انجام دهید. سپس پودر قارچ را با 1 قاشق چای‌خوری نمک، 1 قاشق چای‌خوری پودر فلفل سیاه و 2 قاشق چای‌خوری نشاسته‌ ذرت مخلوط کنید و در یک ظرف شیشه‌ای بریزید و در ظرف را محکم ببندید. از این مقدار مواد 1 پیمانه پودر قارچ به‌دست می‌آید.

بخار پز کردن

این روش شباهت زیادی به روش سفید کردن دارد فقط به جای آب داغ و آب سرد از بخار استفاده می‌شود. سبد مخصوص بخارپز کردن را به نحوی در ظرف آب جوش قرار دهید که در تماس با آب نباشد و روی آن قرار بگیرد. قارچ‌ها را به مدت 2 دقیقه داخل سبد بریزید. سپس آنها را داخل آب سرد فرو ببرید و بعد آبکشی کنید. بخار آب جوش باعث تمیز شدن، نیم‌پز شدن و سفید شدن قارچ‌ها می‌شود. قارچ‌ها را داخل ظرف‌های کوچک پلاستیکی بریزید و آنها را داخل فریزر بگذارید. قارچ‌ها را می‌توانید هر زمان که خواستید در سوپ و یا سایر غذاها مورد استفاده قرار دهید. این روش نیز بسیار راحت است و طعم و بافت قارچ‌ها در زمان نگهداری بیشتر حفظ می‌شود. فقط احتمال دارد که آلودگی‌های روی سطح قارچ‌ها به اندازه‌ روش قبل پاک نشوند.


برچسب‌ها: طریقه خشک کردن قارچ, بلنچ کردن قارچ, کنسرو قارچ
+      مهندس زارعی  | 

فواید قارچ

قارچ دارای 5/1 ـ 6 درصد پروتئین است كه 70 تا 90 درصد آن جذب بدن می‌گردد همچنین به علت پایین بودن اسید اوریك آن بسیاری از پزشكان مصرف آن را برای سالمندان و مبتلایان به نقرس وبیماریهای مربوطه توصیه كرده‌اند .

ـ دارای ویتامین‌های B2 - B1-B12 - B6 - C  و H است كه برای محافظت از پوست و ایجاد آلرژی در بـدن ، سلامت سیستم عصبــی، سلامت پوست و چشـم و بافتـهای بدن ، تشكیل اسیــدهای چرب ضروری در سیستم عصبی و ماهیچه‌ها ، درمان كم‌خونی و جلوگیری از بروز ضایعات در مغز و ستون فقرات نقش اساسی دارند كه البته در صورت استفاده از روش‌های صحیح پخت‌، فریز و خشك كردن خواص تمام این ویتامین‌ها حفظ می‌گردد .

ـ حاوی مقادیر بسیار مناسبی از مواد معدنی شامل : پتاسیم ، فسفر، منگنز، مس، آهن و كلسیم می‌باشد .

ـ دارای درصد بسیار كمی چربی و كالری و مقادیر مطلوبی از لیستین كه عامل پایین آورنده چربی خون است می‌باشد، بنابراین در رژیمهای لاغری بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد .

ـ این غذای سلامت و تندرستی Health Food سرشار از انواع آنتی‌اكسیدانت‌ها از جمله « لنتیان » است كه خاصیت ضد سرطانی دارند .

 

ارزش غذایی قارچ

قارچ های خوراکی منبع املاح مورد نیاز بدن مانند پتاسیم ، کلسیم ، آهن ، منیزیم ، منگنز ، سلفور و فسفر می باشد . 
همچنین قارچ های خوراکی :

•.......................ضد تومور و تقویت کننده سیستم دفاعی بدن

•......................تنظیم کننده قند و فشار خون و کاهش دهنده کلسترول خون

•......................عامل جلوگیری از انسداد عروق در بدن

•......................بازدارنده التهاب های پوستی

•......................و نیز یک ماده ضد آلرژی محسوب میشوند ...

آهن :

مقدار آهن 1 میلی گرم در 100 گرم قارچ تازه است که بر خلاف دیگر سبزیجات که مقدار جذب آهن آنها در بدن کم است ، این مقدار کاملاً قابل جذب ( بیش از 90 درصد ) در بدن شما است .

پتاسیم :

نقش پتاسیم در بدن بسیار مهم و حیاتی است . در تنظیم ضربان طبیعی قلب ، تنظیم مایعات بدن و نیز عملکرد عضلات و عصب نقش دارد . مصرف غذاهایی مانند قارچ ، سبزیجات و میوه ها که مقدار زیادی پتاسیم دارند . همچنین مصرف غذاهای کم کالری و کم چربی مانند قارچ از افزایش فشار خون و کلسترول جلوگیری می کند .

کالری قارچ و کاهش وزن

کالری کم ، مقدار بسیار ناچیز چربی و فقدان سدیم در قارچ ها باعث شده است تا از قارچ ها به عنوان یک ماده غذایی رژیمی برای کاهش وزن بسیار استقبال شود . تقریباً 90 درصد قارچ را آب تشکیل می دهد ، همین مسئله باعث احساس سیری و پر شدن معده شده ، مانع مصرف زیاد غذا می شود . این قضیه به تنظیم و جلوگیری از افزایش وزن بسیار کمک می کند .

آنتی اکسیدانت

آنتی اکسیدانت ها به سلول های بدن کمک می کنند تا در برابر عوامل استرس زایی شامل سرطان ، بیماری های قلبی عروقی و نیز مختل شدن دستگاه عصبی شامل پارکینسون و آلزایمر پایداری کنند . آنتی اکسیدان های فراوانی با ترکیبات شیمیایی بسیار مختلف در گیاهان وجود دارد . قارچ دارای مقدار زیادی آنتی اکسیدانت ارگوتیونین که یک آنتی اکسیدانت با عملکرد بسیار قوی است ، می باشد که از خسارت وارد بر DNA جلوگیری می کند . محققین به این نتیجه رسیده اند که مقدار این ماده در چند عدد قارچ 4 برابر بیشتر از آنتی اکسیدانت موجود در جگر و مرغ است . ضمن اینکه در مقابل حرارت بسیار مقاوم بوده و از بین نمیرود . همچنین  قارچ خوراکی حاوی ماده ای است که از تشکیل تومور های سرطانی سینه جلوگیری می کند و مانع از رشد تومور های سرطانی پستان میشود . قارچ تمام 9 اسید آمینه لازم برای بدن را دارا می باشند .

ویتامین های موجود در قارچ

در قارچ تازه مقدار زیادی آب وجود دارد ، منظور این است که در آب قارچ تازه پروتئین ، ویتامینهای گروه  B ، از جمله تیامین B1 ، ریبوفلاوین B2 ، ریدوکسین B6 و نیز نیاسین ، فولات ( املاح سید فولیک ) و ویتامین  C که برای انسان بسیار مفید هستند به مقدار زیاد وجود دارد . کلسترول و استرول ها که برای بیمارن قلبی مضرند ، در قارچ وجود ندارند و متقابلاً ارژسترون در قارچ موجود است که توسط بدن به ویتامین D تبدیل می شود . اکثر سبزیجات فاقد اسید فولیک و ویتامین B12 هستند ، در حالی که این مواد در قارچ به میزان قابل ملاحظه ای یافت می شوند. علاوه بر ویتامین های فوق الذکر ، قارچ حاوی مقدار قابل ملاحظه ای ویتامین C است . قارچ سرشار از پتاسیم ، آهن و ویتامین های خاص است . در واقع حاوی مقدار زیادتری ویتامین B12 و نیاسین در مقایسه با سایر سبزیجات می باشد . قارچ ها برای اشخاص گیاهخوار به عنوان طعم دهنده غذا مطلوبند و قابل فریز شدن و نگهداری برای مدت طولانی می باشد و کیفیت خود را نیز از دست نمی دهند . قارچ حاوی مقدار چشمگیری فسفر ، سدیم ، پتاسیم و مقدار کمتری آهن و کلسیم ، به علاوه حاوی مقدار ناچیزی کارنیم ، سلنیم و سرب است . قارچ یک غذای ثابت در سبد غذایی مردم کشور های مختلف با فرهنگ های مختلف و به عنوان یک منبع غذایی با ارزش مورد علاقه مردم است و به علاوه به عنوان چاشنی و ادویه مورد استفاده قرار می گیرد .

 اسيد فوليك:

يكي از مهمترين تركيبات موجود در قارچ كه بسيار مورد توجه قرار مي گيرد اسيد فوليك موجود در آن است. در حال حاضر يكي از مهم ترين علت هاي كم خوني در افراد به خصوص در خانم هاي باردار كمبود اسيد فوليك است.
قارچ هاي خوراكي به سبب داشتن مقادير فراوان اسيد فوليك از جمله بهترين منابع غذايي براي اين دسته از افراد محسوب مي شود.


لوواستاتين:

 از جمله تركيبات مهم موجود در قارچ همين لوواستاتين است. قارچ ها به طور طبيعي توليد لوواستاتين مي كنند و اين تركيب بسيار در كاهش چربي و كلسترول خون مي تواند مؤثر واقع شود.


بيوفريوليد:

 در قارچ تركيبي به نام بيوفريوليد وجود دارد كه از تشكيل مخزن چربي خطرناك در شريانها جلوگيري مي كند. اين ماده از تشكيل كلسترول هاي بد خون (LDL )و اسيد هاي چرب در سلولها و خون جلوگيري مي كند.


در زمستان قارچ بخوريد:قارچ استخوانها را تقويت مي كند، خستگي را برطرف مي كند، كمبود ويتامين D را بر طرف مي كند. پرتو خورشيد در بدن ويتامين D توليد مي كند اما در زمستان بدن اين وضعيت را ندارد كه از پرتو خورشيد به خوبي استفاده كند و ويتامين D توليد كند. پس در زمستان خوردن مواد غذايي توصيه مي شود كه داراي اين ويتامين باشد. ويتامين D سبب جذب كلسيم در روده مي شود تا بالافاصله در استخوانها به مصرف برسد. براي اينكه همه مواد مغذي به بهترين شكل جذب شوند نياز به ويتامين هاي گروه «ب» است. قارچ بخشي از اين ويتامين ها را تدمين مي كند و هر سلول در بدن ما به ويتامين (B2 )قارچ نياز دارد تا بتواند انرژي كسب كند تا ما زود خسته و كم حوصله نشويم.
قارچ را بايد پخته خورد، زيرا قارچ آلوده به موادي است كه فقط با پختن از بين مي رود اما قارچ هايي كه در واحدهاي صنعتي توليد مي شوند مي توان بدون هيچ مشكلي پس از تميز كردن مصرف كرد.
توجه: اكيداً توصيه مي كنيم كه از خريد قارچهاي فله اي به شدت و به جدّ بپرهيزيد. صرف نظر از اين كه احتمال مسوميت از طريق اين نوع قارچها بسيار بالاست كيفيت پايين اين قارچها و آلودگي بسيار آنها از جمله مهمترين معضل هاي اين نوع قارچ هاست.
حتماً قارچ مورد نياز خود را از مراكز معتبر و به صورت بسته بندي هاي بهداشتي تهيه فرماييد. هر گونه تغيير رنگ ظاهر قارچ و هر گونه احساس مزه نامطبوع بايد مورد توجه قرار گيرد و از مصرف آنها خودداري شود. قارچ هايي كه تغيير رنگ داده اند و كلاهكشان سياه و يا خاكستري شده از كيفيت خوبي برخوردار نيستند.
ـ تحقيقات پزشكي نشان مي دهد كه با خوردن قارچ، دستگاه دفاعي بدن تقويت مي شود، طول عمر افزايش مي يابد، كلسترول خون پايين مي آيد، گردش خون در بدن بهبود مي يابد. ويروسها از بين مي رود، از بروز بيماري هاي قلبي جلوگيري مي شود. قارچ مقدار زيادي كربوهيدرات و آهن دارد پزشكان به بيماران ديابتي و افرادي كه به تقويت دستگاه ايمني بدن خود اهميت مي دهند و كساني كه برنامه خاص غذايي (رژيم) دارند خوردن قارچ را توصيه مي كنند.

قارچ به عنوان غذایی سرشار از پروتئین

قارچ توسط سازمان غذا و کشاورزی به عنوان غذایی با پروتئین بالا شناخته شده است . در کشور های پر جمعیت با رژیم گیاهخواری مثل هند ، مردم بیشتر به غلات و سایر سبزیجات دارای درصد پروتئین و سایر عناصر غذایی ضعیف وابسته اند که وجود قارچ در وعده غذایی به دلیل درصد پروتئین بالا اهمیت ویژه ای دارد . قارچ خشک 20 الی 30 درصد ( بسته به نوع آن ) و قارچ تازه حدود 3 الی 5/4 درصد پروتئین دارد . کیفیت پروتئین قارچ نسبت به سبزیجات بسیار عالی است . کلمه پروتئین واژه یونانی است که معنی اولین و بالاترین را می دهد و نام مناسبی برای ماده انسانی تشکیل دهنده زندگی و ادامه حیات همه موجودات زنده است . پروتئین مهمترین قسمت ساختمان بدن موجودات زنده و وزن خشک آنها را تشکیل میدهد . پروتئین یک ماده سازمان یافته است که با هضم شدن در بدن عناصر اصلی بدن را به وجود می آورد . به عبارت دیگر اسید های آمینه ملکول های پیچیده تر پروتئین را تشکیل می دهند . اسید های آمینه که توسط بدن انسان قابل ساختن نیستند و ضرورت آنها در تغذیه روزانه کاملاً احساس میشود . قارچ ها سرشار از این اسیدهای آمینه هستند .

نقش قارچ در سلامتی

قارچ غذایی ایده آل است زیرا در آن چربی ، قند و نمک کمی وجود دارد و کلسترول نیز ندارد . قارچ در بین همه منابع غذایی ،  ارزشمند ترین منبع برای رژیم های غذایی به شمار می رود زیرا ضمن حفظ تناسب اندام و لاغری ، رفع گرسنگی نیز میکند . قارچ ها بسیار خوشمزه و برای رژیم های غذایی کم نمک  به منظور کاهش بروز امراض قلبی تپش قلب و فشار خون بالا بسیار ایده آل می باشند . قارچ سرشار از املاح معدنی از قبیل فسفر ، سلینیوم و به ویژه پتاسیم است که برای متعادل ساختن میزان سدیم موجود در دیگر مواد غذایی اهمیت دارد . قارچ سرشار از پروتئین با کیفیت عالی و با قابلیت جذب آسان است.

 

خواص دارویی قارچ

در گذشته قارچ را از مراتع و جنگل ها جمع می كردند. امروزه دركارگاه های صنعتی تولید و در تمام سال در اكثر مغازه ها وسوپرماركت ها عرضه می گردد.

" قارچ استخوان ها را تقویت می كند، خستگی را رفع می كند و كمبود ویتامینD را جبران می كند."

اكثر مواد غذایی در طبیعت به مقدار كافی ویتامینDدارند؛ مثل ماهی، قارچ و بعضی از انوع پنیرها. معمولاً چون با كمك نور آفتاب در پوست بدن به راحتی ویتامینDتولید می شود ، مقدار كمی ویتامینD لازم داریم . فقط در زمستان وقتی كه نور آفتاب به ندرت به بدنمان می خورد و ما خیلی كم از خانه خارج می شویم و وقتی هم كه خارج می شویم لباسهای كلفت می پوشیم، پوست ما این شانس را ندارد كه از نور آفتاب استفاده كند و تولید ویتامینD نماید. افرادی كه مدت طولانی در تخت هستند و یا اصولاً بیرون نمی روند، غالباً ازكمبود ویتامینD رنج می برند و این امر به استخوان های آنها صدمه می زند. ویتامینD باعث می شود كه كلسیم در روده جذب شده و بلافاصله در استخوانها بكار رود. افراد مسن غالباً به مرض بی آهك شدن استخوان( پوكی استخوان ) مبتلا هستند. آنها بایستی از رژیم غذائی استفاده كنند كه دارای ویتامینD می باشد مثل قارچ. یك پرس قارچ(200 گرم) نیاز روزانه به ویتامینD را تامین می كند.

هر كس به هر دلیلی مدت طولانی در تخت بماند، استخوان هایش بصورت مطلوب ساخته نخواهد شد. از طرف دیگر در اثر كمبود نور خورشید و كمبود ویتامینD بدن قادر به جذب كلسیم نخواهد بود. غالباً این افراد وقتی متوجه نارسائی می شوند كه می خواهند تخت را ترك كنند. با این استخوان های ضعیف بایستی انسان كاملاً مراقب باشد. به اینگونه افراد توصیه می شود حتی المقدور درهرهفته سه مرتبه،هر بار یك پرس قارچ میل نمایند و بهتر است با شیر و یا محصولات لبنی خورده شود، چه پخته و چه خام بعنوان سالاد مصرف شود؛ قارچ به عنوان منبع ویتامینD و شیر، ماست و یا پنیر به عنوان منابع كلسیم ، سبب تقویت استخوان ها می شوند.

برای اینكه تمام مواد مغذی از موادغذائی به بهترین صورت جذب شوند، نیاز به ویتامین های گروهB می باشد. قارچ یك دسته از این ویتامین های سوخت و ساز را تامین می كند. هر سلول در بدن ما به ویتامینB2 موجود در قارچ نیاز دارد تا بتواند انرژی كسب كند. برای اینكه انسان زود خسته و كم حوصله نشود، اعصاب هم نیاز به ویتامینB2 دارند. وظیفه بیوتین موجود در قارچ در سوخت و ساز بدن این است كه انرژی را آماده نگه می دارد و اسید فولیك در سوخت و ساز پروتئین و مواد اصلی ژن ها نقش مهمی را بازی می كند. خانم ها بطور متوسط 90% مقدار ویتامینB2 توصیه شده را دارا می باشند و بندرت یك زن اسید فولیك را به اندازه لازم جذب می كند. بنابراین برای حل این مشكل بایستی خانمها در رژیم غذائی خود غالباً از قارچ استفاده كنند.

معمولاً قارچ را بایستی فقط بصورت پخته میل كرد. چونكه قارچ ها آلوده به موادی هستند كه فقط در اثر پختن از بین می روند. ولی قارچ هایی را كه در واحدهای صنعتی تولید می شوند، می توان بدون هیچ مشكلی پس از تمیز كردن مصرف كرد.

+      مهندس زارعی  | 

کباب بره با قارچ

مواد لازم :
گوشت بره بی استخوان 500 گرم    قارچ       200 گرم    سرکه قرمز       10 قاشق غذا خوری    آب لیموی تازه     1 قاشق غذا خوری    روغن مایع    5 قاشق غذا خوری    سیر خرد شده      1 حبه    پودر گشنیز    نصف قاشق مربا خوری   پودر فلفل سیاه  مقداری

 

طرز تهیه :

ابتدا در ظرفی سرکه آب لیمو نیمی از روغن مایع ، گشنیز ، سیر، و پودر فلفل سیاه را مخلوط میکنیم گوشت بره را به قطعات ریز ، در حدود 3 سانتی متری تقسیم می کنیم . گوشت های تکه شده را در ظرف ته گود می ریزیم و مایع به دست آمده را روی آن می ریزیم . و در ظرف را میگذاریم . و صبر می کنیم شب تا صبح در این مایع خیس بخورد . دیس مخصوص حرارت بالای مایکروویو را داخل مایکروویو قرار می دهیم و می گذاریم تا در درجه ی تند به مدت 4 تا 5 دقیقه بماند فقط قسمت سر قارچ ها را نگه می داریم و بقیه را ریز میکنیم . در سیخ های چوبی به ترتیب یک قطعه گوشت بره و یک قطعه قارچ قرار می دهیم .
( در هر سیخ 4 تکه گوشت و 4 تکه قارچ باشد ) . باقی مانده ی روغن مایع را داخل دیس داغ شده میریزیم و 4 سیخ را داخل دیس قرار می دهیم و آن را در درجه ی تند به مدت 2 تا 3 دقیقه نگه می داریم . یک بار سیخ ها را در طول پخت پشت و رو می کنیم سیخ ها را از داخل مایکروویو در می آوریم و اگر مایعی داخل دیس وجود دارد خالی می کنیم و 4 سیخ دیگر به ترتیب اول درست می کنیم بدین ترتیب که دیس مخصوص را دوباره در درجه ی تند به مدت 3 دقیقه میگذاریم تا گرم شود . بعد سیخ ها را داخل دیس می گذاریم و در درجه ی تند به مدت 6 تا 8 دقیقه نگه می داریم بعد به همراه برنج سرو میکنیم . با این مواد 8 سیخ کباب بره به دست می آید .

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

قارچ شکم پر

مواد لازم برای 4 نفر :

قارچ بزرگ: 8 عدد
كرفس : یك ساقه ( ریز خرد شود )
پیازچه : چند عدد ( ریز خرد شود )
كدوی سبز : تعدادی ( نگینی خرد شود )
هویج : تعدادی ( نگینی خرد شود )
مغز نان فانتزی : یك پیمانه
ریحان خرد شده : 2 قاشق سوپ‌خوری
رب گوجه‌ فرنگی : یك قاشق سوپ‌خوری
پنیر چدار رنده شده : 75 گرم یا سه چهارم پیمانه
آب‌جوش : دو سوم پیمانه
قرص عصاره مرغ : نصف قرص
نمك و فلفل : به مقدار لازم

 
روش پخت :
پایه‌های قارچها را پس از جدا كردن به صورت نگینی خرد كنید
سپس روغن زیتون را در تابه‌ای بریزید و روی شعله متوسط اجاق گاز داغ كنید.
پس از آن، قارچرا همراه كرفس، هویج، كدو و پیازچه در روغن بریزید و به مدت 5 دقیقه این مخلوط را تفت دهید.
مغز نان، ریحان خرد شده و رب گوجه‌فرنگی را همراه نمك و فلفل به مخلوط فوق اضافه كنید و یكی دو دقیقه تفت دهید.
بعد از آن  قارچها را در ظرف گود مخصوص فر قرار دهید و داخل هر كدام را با مقداری از مخلوط سبزیجات پر كنید و در پایان سطح سبزیجات را با مقداری پنیر رنده شده بپوشانید.
آب و قرص عصاره مرغ را با هم در ظرفی مخلوط كنید و روی قارچها بریزید.
حالا ظرف را داخل فر كه از یك ربع پیش روی 220 درجه سانتی‌گراد یا 425 درجه فارنهایت یا شماره 7 گرم كرده بودید، به مدت 20 دقیقه حرارت دهید تا قارچها پخته و پنیر روی آنها نیز آب شود.



--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
سالاد قارچ

مواد لازم :

قارچ : ۴۰۰ گرم
کنسرو نخودفرنگی : یک قوطی
گوجه‌فرنگی : یک عدد
ذرت : ۱۰۰ گرم
پیازچه :  ۲۰ عدد
خیار :یک عدد
جعفری خردشده :پنج قاشق غذاخوری
لیموترش : یک عدد
کرفس : یک ساقه
روغن زیتون، نمک و فلفل :به میزان لازم

طرز تهیه :

ابتدا قارچ و پیازچه را خرد کرده و با ذرت، نخودفرنگی و جعفری مخلوط می‌کنیم. سپس به آن کمی روغن زیتون، نمک و فلفل اضافه و با گوجه‌فرنگی، خیار و ساقه کرفس تزئین می‌کنیم.


--------------------------------------------------------------------------------------------------------

 رولت گوشت چرخ کرده باقارچ

مواد لازم:


گوشت دوبار چرخ شده   نيم كيلو

تخم مرغ                        3 عدد

آرد نخودچي                   3 قاشق غذا خوري

روغن                            3 قاشق غذا خوري

قيسي خشك                 100 گرم

قارچ                              200 گرم

پياز رنده شده                2 قاشق غذا خوري

هويج آبپز يك اندازه          3 عدد

رب گوجه فرنگي             2 قاشق غذا خوري

زرشك                           2 قاشق غذا خوري

نمك و فلفل                    به مقدار دلخواه

طرز تهيه:

قارچ را شسته و آن را حلقه حلقه مي كنيم. سپس با يك قاشق غذاخوري روغن آن را تفت مي دهيم، تا آب آن كشيده شود. گوشت را با پياز، آرد نخودچي، تخم مرغ، نمك و فلفل مخلوط كرده، خوب ورز مي دهيم تا حالت چسبندگي پيدا كند. بعد يك ورق كاغذ روغني را روي ميز پهن كرده و گوشت را به قطر 2 سانتي متر روي كاغذ پهن مي كنيم و سپس قارچ را طوري روي گوشت قرار مي دهيم كه يك بند انگشت از كناره گوشت فاصله داشته باشد . قيسي را شسته و آن را به صورت خلال خرد مي كنيم. بعد با زرشك شسته شده و كمي تفت داده شده روي قارچ مي ريزيم. هويج ها را در وسط آن قرار مي دهيم و گوشت را به وسيله كاغذ به صورت رولت لوله مي كنيم. بعد در روغن داغ شده دور تا دور آن را سرخ مي كنيم و رب گوجه فرنگي را اضافه كرده و با 2 فنجان آب مي گذاريم رولت پخته و سس آن تقريباً غليظ شود. بعد رولت را با سس آغشته كرده و آن را در ديس قرار مي دهيم با سبزيجات تزئين مي كنيم.


---------------------------------------------------------------------------------------------------------

فان شاد

مواد لازم:
قارچ نيم کيلو _ پياز رنده شده 3عدد _تخم مرغ 4عدد _ روغن ونمک وفلفل به مقدار لازم _ کمي زعفران و مقداري جعفري

قارچهارا تميز کرده ساطوري نمائيد و سه عدد پياز رنده شده را در روغن کمي تفت بدهيد وسپس قارچهارا اضافه کرده ونيم سرخ کنيد . مقداري آب و يا اگر موجود باشد مقداري آب گوشت به همراه نمک وفلفل به آن اضافه کنيد و بگذاريد بپزد . تخم مرغ ها را با مقداري زعفران بزنيد و ظرف را از روي حرارت برداشته تخم مرغ هارا به آن اضافه کنيدو دوباره روي حرارت کم قرار دهيد قدري که بسته شد مقداري جعفري خرد شده روي آن بپاشيد و با چند دانه زيتون ميل نمائيد .

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

سوفله قارچ

مواد لازم :

کره : 60 گرم  

آرد : 40 گرم  
شیر : یک پیمانه
تخم مرغ : 4 عدد
پنیر پیتزا رنده شده : 125 گرم 
قارچ خرد شده : 250 گرم
کره جهت چرب کردن ظرف ( ظرف باید نسوز باشد ) : 30 گرم  
نمک و فلفل به میزان لازم .

طرز تهیه :کره و شیر و آرد و نمک و فلفل را با هم مخلوط کرده بر روی حرارت ملایم قرار دهید تا غلیظ شود.
زرده های تخم مرغ را یکی یکی به مایع اضافه کنید سپس مقدار زیادی از پنیر رنده شده را به آن بیافزائید.
قارچها را جداگانه تفت دهید .
سفیده های تخم مرغها را به هم زده تا پف کند و به مایع قبلی اضافه کنید .
داخل ظرف سوفله را با کره چرب کنید و یک لایه از مخلوط را بریزید و سپس یک لایه از قارچ و باز یک لایه از مخلوط و یک لایه از قارچ تا ظرف پر شود .
بقیه پنیر ها را روی آن بپاشید و به مدت20 تا 30 دقیقه در فر با حرارت متوسط قرار دهید تا بپزد .

---------------------------------------------------------------------------------------------------

سوپ قارچ

قارچ يک کيلو ، تخم مرغ 3 عدد ، خامه 100گرم،فلفل دلمه اي يک عدد، آرد 2 قاشق سوپخوري ، آب گوشت يا آب مرغ 5ليوان ، آب ليمو 2قاشق نمک و فلفل به ميزان دلخواه،،،،،

قارچ وفلفل سبز را خرد ميکنيم و در روغن تفت ميدهيم . سپس روي حرارت آب گوشت ويا آب مرغ را روي آن ريخته آرد را کم کم به آن اضافه کرده و به هم ميزنيم تا گلوله نشود .تخم مرغ ها را روي آن شکسته هم ميزنيم . کمي نمک و آبليمو را خوب ميزنيم و داخل سوپ ميريزيم به هم زده از روي حرارت بر ميداربم. سوپ را داخل ظرفي ريخته و آنرا با خامه و مقداري جعفري خرد شده تزئين ميکنيم .

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

پلو خورش قارچ

مواد لازم:

گوشت پخته : 200 گرم ( قطعات متوسط )
سیب زمینی پخته خرد شده : 200 گرم
هویج پخته ، خرد شده : 200 گرم
قارچ تفت داده شده : 200 گرم
پیاز : 200 گرم
آرد : 2 قاشق غذا خوری
پودر کاری : 2 قاشق غذا خوری
سویا سس : به مقدار لازم
جوز هندی ، میخک ، زرد چوبه : 1/4 قاشق چای خوری
فلفل : به مقدار دلخواه


روش تهيه :
پیاز را با کره و ادویه کمی تفت داده تا نرم شود . سپس گوشت پخته شده را همراه با سبزیجات پخته شده افزوده و با سویا سس و مقدار لازم آب اضافه کرده بگذارید جا بیفتد . برنج را به صورت کته در آوردید و به شکل حلقه ای در ظرف گردی قرار دهید . خورش را میان پلو و اطرافش بریزید سپس سرو کنید ..


-----------------------------------------------------------------------------------------------

پاي قارچ

پاي غذائي است سرخ شدني و خشک .
قارچ 250 گرم برنج 2پيمانه پياز يک عدد تخم مدغ آب پز 3 عدد خمير نان 120 گرم تخم مرغ زده شده 1عدد نمک و فلفل و ادويه به مقدار کافي
برنج را آب کش کنيد . قارچ خرد شده و پياز را با هم سرخ کنيد .نمک و ادويه وفلفل را اضافه کنيد . در ظرف ديگري يک لايه برنج و يک لايه از مواد قارچ ويک لا يه تخم مرغ بچينيد و دوباره يک لايه برنج و........ تابالاي ظرف ادامه دهيد سپس روي ظرف رابا خمير نان بپوشانيد و تخم مرغ زده شده را روي آن بماليد و در فر به مدت 15 دقيقه در درجه بالا قرار دهيد تا طلائي شود . و سپس ميل کنيد .

-----------------------------------------------------------------------------------------------

 ماکارونی با قارچ

ماکارونی : یک بسته
گوجه فرنگی : 125 گرم
قارچ : 250 گرم
پیاز : یک عدد
رب گوجه فرنگی : 2 قاشق سوپخوری
فلفل دلمه ای : خرد شده یک پیمانه
نمک و فلفل : به میزان کافی 

طرز تهیه :قارچ را تمیز کرده و خرد کنید و در روغن سرخ کنید .
پیاز و فلفل دلمه ای را هم سرخ کنید .
رب گوجه به آن اضافه کرده به هم بزنید گوجه فرنگی را پوست کنده و ریز خرد کنید به مواد اضافه کنید نمک و فلفل را هم اضافه کرده و با حرارت کم بپزید .
در ظرف بزرگی آب ریخته دو قاشق نمک و یک قاشق روغن به آن اضافه کنید و وقتی به جوش آمد ماکارونی را در آن ریخته به مدت 8 تا 10 دقیقه بجوشانید .
سپس آبکش کرده و موادی را که قبلا آماده کرده اید به آن اضافه کنید و مخلوط نمایید و به مدت 30 دقیقه روی حرارت ملایم دم کنید . و سپس نوش جان بفرمائید .


----------------------------------------------------------------------------------------------

کتلت قارچ
قارچ : 500 گرم
تخم مرغ : 4 عدد  
آرد نان سفید : مقداری
نمک و فلفل و روغن : به مقدار کافی
قارچها را چرخ کنید و یا ریز ریز خرد کرده و تخم مرغها را به آن اضافه نموده مقداری آرد الک شده روی آن بپاشید و خوب به هم بزنید .
سپس روغن را در ظرفی روی حرارت گرم نموده و مواد را با قاشق به صورت گرد در روغن داغ شده بریزید.
درب ظرف را گذاشته و پس از مدتی که ته آن سرخ شد بر گردانید تا طرف دیگز آن سرخ شود . سپس نوش جان کنید


----------------------------------------------------------------------------------------------

قارچ شور

قارچ گوشتی یا قارچ صدفی : 1 کیلو
نمک : 5 قاشق غذا خوری
سرکه : نصف پیمانه
آب : 1.5 لیتر
سبزیجات معطر، سیر و فلفل : به میزان دلخواه 

طرز تهیه :ابتدا نمک و سرکه را در آب حل کرده بجوش می آوریم ( برای پاستوریزه شدن ) درب قابلمه را گذاشته و صبر می کنیم تا سرد شود .
سپس قارچها را که با آب جوشیده سرد شده تمیز کرده ایم در ظرف شیشه ای چیده بر روی آن سبزیجات و سیر و فلفل را که قبلا شسته ایم قرار می دهیم ( بخصوص سبزیجات را حتما خوب تمیز کنید ) سپس آب و نمک سرد شده را بر روی آن اضافه می کنیم تا روی آن را بپوشاند .
درب ظرف را محکم بسته در جای خنک به مدت حدود بیست روز نگهداری میکنیم . سپس مصرف شود.
رعایت پاستوریزه کردن همه اجزا بخصوص ظرف شیشه ای و حتی درب آن موجب سالم ماندن شورها میشود . همیشه خراب شدن شورها مثل کفک زدن ویا له شدگی آنها وغیره به خاطر رعایت نکردن بهداشت است . از ورود قارچهای هوازی و میکروبها به داخل شورها باید جلوگیری نمود.

--------------------------------------------------------------------------------------------


 

 

 

 

 

 

 

+      مهندس زارعی  |